Adiantaceae / Eğreltiotugiller

özdenbekir karakaş
19 Ara 2021
2 dakikada okunur

Adiantaceae (=Pteridaceae ) bir eğrelti otları ailesidir. Eskiden "Vittariaceae." Ailesine dahil olan bu türler son genetik araştırmalar sonunda kendi aile çatısı altında toplanmış bir eğrelti otları topluluğudur.

Vittarioid eğrelti otları öncelikle epifitik tropikal bölgelerde görülür ve tüm basit yaprakları vardır. Bu tür sadece fotosentetik gametofitlerden oluşur ve eşeysiz ürerler.

Adiantum lunulatum

Cinsler

Adiantum

Vittaria

Scoliosorus

Ananthacorus

Polytaenium

Anetium

Antrophyum

Haplopteris

Monogramma

Radiovittaria

Hecistopteris

Rheopteris

Adiantum capillus-veneris

Diğer İsimleri: Venüssaçı, Fatmasaçı (Doğu Anadolu), İshal otu (Borçka-Artvin), Karabacak (Muğla), Hınta-i sevda, Şaar’ul-gıcal, Venüs ağacı, Karabaldır, Fujer, Hindçörekotu, Supelsengi, Adianthum, Capillus-veneris, su sümbülü, Capillaire, Ladies’ hair, Cheveux de venus

Genelde nemli yerlerde yetişen otsu bir bitki olan baldırıkara otu, boyu yirmi beş ile kırk santim arasında değişir. Yaprak görüntüsü at yelesini andırır. Ülkemizin her yerinde yetişir. İyi ve kaliteli olanı dallarının siyahlığı kırmızıya yakın olanı, yaprağı yeşil olanıdır.

Saçlar için vazgeçilmez bir bitki olan baldırıkara otunun kurusu elli gramı bir litre suda kaynatılıp bu su ile saçlar yıkanırsa saçların gür olduğu söylenmektedir.

Faydalarına gelince Nezle ve burun- boğaz hastalığına, öksürüğe iyi gelir.

Böbrek ve mesanede olan taşları eritir. İdrar söktürür.

Göğsü yumuşatıp, balgamı söker.

Aybaşı kanamalarını düzene sokar. Saçlarda oluşan kepeklenmeyi gidererek dökülmeyi önler. Prostata karşı iyi geldiği söylenmektedir.

Uzun ömürlü ve eğrelti otları . Rizomları uzun ve pullu. Siyahımsı, parlak saplı, spor yoluyla üreme gerçekleştirir. Kök gövdeli ve açık yeşil yapraklıdır. 10-30 cm arasında boyu olan ince ve uzun tüysü yapraklıdır. Mağara ve kireçtaşı duvarlarının kenarlarında yaşayabilir, ve kireçtaşı duvarlardan damlayan sularla yaşayabilir.

Venüssaçı yaşam döngüsü.

A-D, Petri tabaklarında büyüyen gametofitleri. A, sporları ortam üzerinde yayıldı. B, Çimlenmekte olan sporlar .

C, Genç gametofitler. D Olgun sporofitler ile gametofitler, bitki büyüme kabında,

E, Genç sporofitleri saksılara transfer edilmiş genç sporofitler . F, Büyütme kabı içinde sporofitler.

Amerika Birleşik Devletleri'nin güneyine özgüdür. Kaliforniya’dan Güney Amerika'ya, Meksika ve Orta Amerika ile Atlantik kıyılarında yayılış gösterir. Avrasya , Levant bölgesinden Batı Asya ve Avustralya'ya kadar görülür.

Bahçe eğreltisi olarak popüler olarak yetiştirilmektedir. Doğal peyzaj doğal bitkiler ve geleneksel gölge bahçeler açık için, konteyner bahçeleri ve ev bahçeleri için idealdir.

Sıcak maden sahaları tarafından oluşturulan sıcak mikroklima ‘dan normal iklim aralığına kadar iklim şartları bitkinin büyümesini sağlar. Kaplıca gibi, sıcak maden suları bu türün hayatta kalması için yeterli ısı ve nem sağlar. Nem içeriği yüksek tropikal sıcak-ılıman iklimlerde, nemli iyi drene olmuş kum, balçık veya kireçtaşı habitatlarında yağmur ormanları, çalılık – ormanlık (geniş yapraklı ve iğne yapraklı ormanlar dahil), çöl uçurum yarıkları ile korunaklı, gölgeli ve nemli kumtaşı ve kireçtaşı sahalarında görülür. Güneyyarımkürede güneye bakan oluşumlarda, Kuzeyyarımkürede kuzeye bakan oluşumlarda ve vedilerde görülür. Afrika’da dere yataklarında , nemli kumtaşı kayalıkların üzerinde tam veya kısmi gölgede yetişir.

Bilimsel adı venüssaçı L.

Farmakolojik özelliklere sahiptir. Dolaşım sistemi, solunum sistemi, genital sistemlerle etki eder. Bir büzücü olarak kullanılır ve diüretiktir.

Eski Yunanlılar saçları güçlendirmek için kullanmışlardır. Veteriner hekimlikte kullanılır. Bu bitki Kızılderililer tarafından tıbben kullanılır. Romatizma dahili bitki kullanımı, [kırkayak sokmaları için bir losyon olarak kullanımının yanında, akıl hastalığı tedavisinde de kullanmışlarıdır.

Ömür: Bilinmiyor

Yapı: sürünücü rizomlu-otsu

Hayat Formu:

Çiçeklenme: Bilinmiyor

Habitat: kireçtaşı çatlakları, çimenlik, bazik toprak

Yükseklik: 0-800

Endemik: Endemik değil

Element: Bilinmiyor

Türkiye dağılımı: Dış Anadolu

Genel Dağılımı: Yeni ve Eski Dünya