top of page
  • Murat Kemal Baran

MUSSOLİNİ. İLK FAŞİST / 2



BÖLÜM 2-) Sermaye Mussolini’yi, İtalya'da düzeni (kendi çıkarlarına uygun düzeni) kurabilecek biri olarak görüyordu ve artık 1922 ye gelindiğinde İtalya faşizmi kucaklamaya hazırdı… ilginçtir Parlamenter monarşi Mussolini’nin yoluna çıkmadı.


İtalyanların, yapısı nedeniyle “pipetto” lakabını taktığı kral 3. Victor Emmanuel tahtını kaybetmekten korkuyordu. Başbakan atamak onun sorumluluğundaydı ve konumunu korumak için pazarlık etmeye istekliydi onun karşısında faşistlerden endişe duyan bir siyasi sınıf vardı ancak bu muhalifler birleşik bir cephe oluşturmadılar. Bu kişi o zamanki Başbakan Luigi Facta idi ve ılımlı bir reformcuydu aylar süren eylemsizliğin ardından Mussolini’ye karşı çıkmak istedi ama bu boş bir istekti çünkü ekim 1922 de tarihin hızlandığı trajik anlardan birinde İtalya dramatik bir biçimde değişti; “ROMAYA YÜRÜYÜŞ


Yeni ortaya çıkan diktatörler için nasıl darbe yapılacağının dersidir bu 24 ekim 1922 tarihi, özellikle Almanya’dan, İtalya daki durumu dikkatle izleyen Adolf Hitler için…


Napoli’de güneyin büyükşehrinde 40 bin FAŞİST militan- kara gömlekliler-partinin ulusal kongresine katıldı. 18 ay önce 30 kadar kara gömlekliyle birlikte vekil seçilen MUSSOLİNİ tarihi hızlandırmaya Romaya saldırarak ülkenin kontrolünü ele geçirmeye karar verdi. Çünkü aylarca destekçileri onu bu resti çekmesi için zorlamıştı Napoli'deki bu toplu mitingde Mussolini bir ültimatom verdi.

“-Ya hükümet bize verilecek ya da ROMAYA yürüyeceğiz” bu riskli bir kumardı hükümet orduyu gönderip bir nevi ayaklanmaya dönüşen bu hareketi bastırsaydı. Bu Mussolini ve hareketinin sonu olabilirdi ama yapmadılar. Miting akşamı saygım bir politikacıyı oynayarak öfkeli destekçilerini Napoli'de bıraktı ve Milan'a döndü. Sonra bekledi çünkü başkaldırı 27 ekim 1922 de planlanıyordu; kimleri erken başladı. Bazı şehirler 27 sini beklemeden ayaklandı -Pisa, Cremona.. tüm bu kargaşa ülkeye yayılırken Mussolini Milan'daki gazetesinin çıkışında eşi ile operaya katıldı.. Bu sakinliğe bakmayın aslında başkente yürüme emrini çoktan vermişti kargaşa büyük çaplı ayaklanma ve şiddete dönüşebilirdi …


Şaşırtıcı bir şekilde faşistler ROMAYA ulaştıklarında bir direnişle karşılaşmadılar; 28 ekim 1922. 3 yıl süren kargaşa ve düşük yoğunluklu iç savaşın ardından devlet zayıflamıştı. Herşey krala bağlıydı. Başbakan Facta ondan bir kuşatma ilan etmesini ve orduyu göndermesini istedi ama iktidardan alınacağından ve kaostan korkan Kral 3. Victor Emmenule güç kullanmayı reddetti ve ültimatomdan 5 gün sonra Mussolini ve 3 vekile bakanlık görevi sundu…


Mussolini, Milan'da, bu teklif için “sefil bir tabak mercimek yemeği diyecek” ve ret edecekti onun içim ya tam güç ya kaos vardı. İtalya patlamanın eşliğine geldi, iş adamları Mussolini’ye desteklerini bildirdiler ve kral boyun eğdi ve Mussolini’den yeni bir hükümet kurmasını istedi; 30 ekim 1922.


MUSSOLİNİ bir zafer kazanmıştı ancak istediği daha fazlasıydı: İtalyan toplumunun tamamımı FAŞİST yapmak ve gücü tek başına ele geçirmek…


Hükümet kurmak ise işin yarısıydı parlamentoda hala muhalifler vardı üstelik bunlara bağlı gazeteler de her gün hakkında yazılar yazıyor bazı meydanlarda hükümeti aleyhinde gösteriler düzenleniyordu. Önce içişleri ve dışişleri başkanlığını kendi üzerine aldı, sonra daha önce kendisine muhalif olan eski başbakanlarla sıkı dostluklar kurdu. Liberallere yanaştı, basını besledi hemen her görüntüde gülümsüyor elimde bir zeytin dalı taşıyordu. Toplantılarında büyük-güçlü İtalya için birlik mesajları veriyordu. Muhafazakarları kucaklıyordu çünkü kesin bir güç için onların desteğine ihtiyacı vardı.


“Komünizm kaosunun korkusu” büyük İtalya'yı istemeyen 1914 müttefikleri idi halkın karşısına sürekli bu söylemlerle çıkıyordu mitinglerinde görsel objeleri de kullanıyordu özel renklerle donatılmış miting meydanları ses düzeni gibi… ve işe yaradı parlamentodaki sermaye beslemesi ılımlılar yani liberaller ona bir yıllığına tam güç verdiler solu ezmesi için yeterli bir zaman diye düşünmüşlerdi.


Mussolini bu gücü önce sivil hakları bastırmak için kullandı parlamentoda özellikle Kara gömleklilerin şiddeti tartışılırken “sakinleşirler” dedi. 1923 de parlamentodan liberallerin be merkez sağın desteği ile yeni bir seçim yasası geçirmeyi başardı. Ertesi sene seçimleri kazandı artık gazetelerin önemli bir bölümü de onu destekliyordu; örneğin Kara gömleklilerin sokak ortasında protestocuları cezalandırmalarını hatta kırbaç kullanmalarını görmezden geldiler. Poliste ses çıkarmıyordu, Kara gömlekliler paralel güvenlik gücü gibiydi; “ sopa yaklaşımı” benimsendi. Öyleki muhalif solcu parlamenterler, sendika üyeleri sokak ortasında dövülüp aşağılanıyorlardı. “ Siyah dehşet” seçimler sırasında dehşet açtı, öyleki muhalefet lideri Gıacomo Mateotti yi kaçırdı ve bıçaklayarak öldürdüler. Cesedi 2 ay sonra taşrada bulundu skandaldı. Bu cinayet sonrası Mussolini neredeyse inanılırlığını kaybedecekti ancak çok kurnazdı.


Bu cinayetin ardından kendisine de bir kaç sözde suikast girişimi düzenletti hatta muhaliflerin darbe girişiminde bulunduğunu iddia etti ve bunu ülke çapında bir propagandaya dönüştürüp kullandı. Eski savaş gazilerini de kullanıyordu, “kahramanlık” hikayeleri kendine uyarlanıyordu. Bir mitingde kendisine ateş açtırdı küçük çapta yaralanmayı dahi göze almıştı. Bunu “İtalya tehdit altında” propagandasına dönüştürdü. Bandajlı mitingler yapıyordu. Devletin Yılmaz savunucusu kisvesi altında FAŞİST (Fasist desimeri) yasaları parlamentodan geçirmeyi başardı artık istibdat dönemi başlamıştı. Bu yasalar Roma'ya yürüyüşten çok önce zaten hazırlanmıştı. Plan işliyordu; tüm sivil haklar kaldırıldı. Resmî FAŞİST sendika hariç tüm sendikal faaliyetler yasaklandı. Yandaş gazeteler hariç tüm gazeteler kapatıldı, muhalif gazeteciler hapse atıldı. Grevler yasaklandı. FAŞİST partinin onaylandığı film yada tiyatrolar dışındakiler yasaklandı.


FAŞİST parti İtalyan kutsal devleti idi, parlamento işlevsizleştirildi, “Çok yaşa duce” kampanyaları başlatıldı. Sıra da “duce” nin kutsallığı vardı. tüm bu anti demokratik davranışları gelişmeye bağladı.


“İtalyanın düşmanları ve ulusal gurur” bir hayal vaadine ihtiyaç vardı. Eski Romanın yeniden kurulup hükmetmesine…

44 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page